Trong hành trình du học Nga – một trong những điểm đến truyền thống thu hút sinh viên Việt Nam thông qua các chương trình học bổng chính phủ, học bổng nhà nước hay học bổng hiệp định – nhiều du học sinh không chỉ mang theo khát vọng tri thức mà còn mong muốn duy trì bản sắc văn hóa, ngôn ngữ và kết nối cộng đồng. Trong bối cảnh đó, việc phát triển văn hóa đọc trở thành một phần quan trọng, không chỉ giúp người trẻ mở rộng hiểu biết, mà còn là sợi dây gắn kết các giá trị Việt giữa lòng xứ tuyết. Sự kiện Ngày hội sách Mầm 2023, do tổ chức “Vòng tay Việt Nga” khởi xướng, đã trở thành một điểm sáng đáng chú ý trong đời sống du học sinh tại Nga.
Không gian đọc giữa lòng Moskva: Khi sách là cầu nối tri thức và văn hóa
Diễn ra đúng dịp Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam (21/4), sự kiện Mầm 2023 được tổ chức vào ngày 1/5 tại trụ sở Thương vụ Việt Nam ở thủ đô Moskva. Đây là lần thứ hai ngày hội được tổ chức, tiếp nối thành công của năm 2022, với mục tiêu tạo dựng không gian sinh hoạt văn hóa và trao đổi tri thức cho cộng đồng sinh viên Việt Nam tại Nga.
Không chỉ là nơi trưng bày và chia sẻ sách, sự kiện còn tạo nên một diễn đàn mở, nơi sinh viên có thể thảo luận về sách học thuật, tiểu thuyết, sách kỹ năng, cũng như các ấn phẩm thiếu nhi bằng cả tiếng Việt và tiếng Nga. Những đầu sách giá trị, cả mới lẫn cũ, đã được trao tặng, góp phần xây dựng tủ sách cộng đồng phong phú hơn. Đặc biệt, sự kiện đã thu hút không chỉ sinh viên Việt mà còn cả các bạn sinh viên Nga học tiếng Việt – một minh chứng sinh động cho khả năng kết nối xuyên văn hóa thông qua sách.
Vai trò của sách in trong thời đại số
Trong bối cảnh công nghệ số bùng nổ, văn hóa đọc truyền thống dường như đang dần bị lấn át bởi thói quen đọc lướt và tiêu thụ thông tin nhanh. Tuy nhiên, như bà Mai Nguyễn Tuyết Hoa – Bí thư Thứ nhất phụ trách giáo dục của Đại sứ quán Việt Nam tại Liên bang Nga – nhấn mạnh: “Sách in vẫn là phương tiện nuôi dưỡng tư duy độc lập và phát triển nhân cách con người.” Nga là quốc gia có truyền thống đọc sách lâu đời, đặc biệt trong giới trẻ, và đây chính là môi trường lý tưởng để sinh viên Việt rèn luyện thói quen này.
Việc khuyến khích đọc sách, đặc biệt là sách chuyên ngành và văn học bằng tiếng Nga, còn có ý nghĩa thiết thực trong việc nâng cao năng lực học thuật và hội nhập văn hóa. Chính vì vậy, ban tổ chức mong muốn mở rộng mô hình tủ sách thanh niên, trở thành nguồn tài nguyên tri thức phục vụ nhu cầu học tập, giải trí và nghiên cứu cho cộng đồng sinh viên Việt tại Nga.
Gắn kết cộng đồng qua các hoạt động văn hóa, giáo dục và thiện nguyện
Ngày hội sách không chỉ dừng lại ở hoạt động đọc và trao đổi sách. Chuỗi hoạt động bên lề như xin chữ thư pháp, hội chợ lá, trò chơi dân gian, góc ẩm thực Việt, workshop tâm lý và đặc biệt là chương trình gây quỹ xây trường cho trẻ em vùng cao tại Việt Nam đã góp phần làm phong phú hơn đời sống tinh thần của sinh viên xa xứ.
Chính những hoạt động gần gũi và đậm bản sắc này đã giúp các bạn trẻ – dù đang theo học tại các trường đại học Nga, đôi khi phải đối mặt với áp lực học thuật và khác biệt văn hóa – vẫn tìm thấy niềm vui, sự kết nối và ý nghĩa cộng đồng. Một điểm nhấn của sự kiện là sự xuất hiện của các sinh viên Nga như Dasha – một bạn trẻ đang theo học ngành tiếng Việt tại Viện các nước Á – Phi, Đại học Tổng hợp Quốc gia Moskva (MGU). Dasha chia sẻ tình yêu đặc biệt với truyện cổ tích Việt Nam và từ điển song ngữ – những công cụ giúp cô hiểu hơn về tinh thần và lối tư duy của người Việt.
Góp phần làm giàu đời sống tri thức trong môi trường du học
Đối với sinh viên nhận học bổng nhà nước hay học bổng hiệp định tại Nga – vốn là những chương trình có yêu cầu cao về năng lực ngôn ngữ và học thuật – việc chủ động tìm kiếm tri thức từ sách trở thành điều kiện quan trọng để duy trì kết quả học tập. Những sự kiện như Mầm 2023 chính là môi trường hỗ trợ tinh thần học tập độc lập, kỹ năng nghiên cứu và tư duy phản biện – những năng lực không thể thiếu trong môi trường quốc tế.
Không những thế, ngày hội còn tạo tiền đề để thúc đẩy các mối quan hệ học thuật và giao lưu văn hóa song phương. Việc sinh viên hai nước cùng tham gia các hoạt động tri thức và văn hóa tại cùng một không gian là biểu hiện sinh động của một thế hệ trẻ không chỉ giỏi chuyên môn mà còn hiểu sâu sắc về bản sắc văn hóa của mình và người khác.
Tri thức và văn hóa – hành trang vững chắc cho hành trình du học
Mầm 2023 không chỉ là một sự kiện thường niên, mà còn là biểu tượng của một cộng đồng du học sinh năng động, biết gìn giữ văn hóa, đề cao tri thức và gắn bó với nhau trong hành trình xa xứ. Trong bối cảnh du học Nga tiếp tục là lựa chọn hấp dẫn nhờ các chương trình học bổng chính phủ Nga được mở rộng, những hoạt động như thế này góp phần nuôi dưỡng thế hệ trí thức trẻ Việt có chiều sâu văn hóa, bản lĩnh hội nhập và khát vọng đóng góp.
Với những giá trị đã và đang lan tỏa, Ngày hội sách Mầm không chỉ dừng lại ở việc “đọc sách”, mà còn khơi dậy lòng yêu tri thức, tinh thần tự học và ý thức trách nhiệm cộng đồng – những hành trang quý giá cho bất kỳ du học sinh nào đang và sẽ theo đuổi con đường học tập tại Nga.