Trong bối cảnh mối quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam và Liên bang Nga ngày càng được củng cố và mở rộng, cơ hội du học Nga đang trở thành hiện thực đối với hàng trăm học sinh Việt Nam thông qua các chương trình học bổng nhà nước, học bổng hiệp định và học bổng chính phủ. Cuộc họp báo ngày 15/9 vừa qua tại Trung tâm Khoa học và Văn hóa Nga tại Hà Nội đã đánh dấu một bước tiến quan trọng trong nỗ lực kết nối và phát triển hợp tác giáo dục song phương giữa hai quốc gia.
Tại sự kiện này, đại diện các trường đại học Nga đã có mặt để trực tiếp giới thiệu về chương trình học, cơ hội học bổng, cũng như chiến lược thu hút sinh viên quốc tế, đặc biệt là sinh viên Việt Nam – những học sinh luôn được đánh giá cao bởi tinh thần học tập nghiêm túc và thành tích nổi bật trong nhiều lĩnh vực.
Từ đối thoại cấp cao đến hiện thực hóa cơ hội học tập
Việc mở rộng số lượng học bổng Nga dành cho Việt Nam là kết quả trực tiếp của các thỏa thuận giữa lãnh đạo hai nước, Tổng thống V. V. Putin và Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, với định hướng tăng cường hợp tác toàn diện, trong đó giáo dục và nhân văn được xác định là lĩnh vực trụ cột.
Theo kế hoạch, năm 2014, chính phủ Nga dành 600 suất học bổng chính phủ cho học sinh Việt Nam – tăng đáng kể so với 420 suất của năm trước. Dự kiến con số này sẽ tiếp tục tăng lên 650 vào năm 2015 và đạt 1.000 suất vào năm 2020, phản ánh sự đầu tư nghiêm túc và chiến lược dài hạn của Nga trong việc thu hút nhân tài từ Việt Nam.
Cánh cửa rộng mở cho thế hệ trẻ Việt Nam
Đối với học sinh được lựa chọn theo chương trình học bổng hiệp định do Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam phối hợp tổ chức, các em sẽ được miễn toàn bộ học phí, phí ký túc xá, và nhận trợ cấp sinh hoạt hàng tháng từ phía Nga. Việt Nam cũng hỗ trợ vé máy bay và một phần sinh hoạt phí bổ sung. Đây là những hỗ trợ thiết thực giúp học sinh và gia đình yên tâm hơn khi lựa chọn học tập tại một trường đại học Nga.
Không chỉ dừng lại ở hình thức hợp tác chính thức, Trung tâm Khoa học và Văn hóa Nga còn phát triển các chương trình học bổng riêng. Cụ thể, năm 2014 có 50 suất học bổng dành cho học sinh đạt thành tích cao trong kỳ thi Olympic tiếng Nga và 25 suất dành cho Olympic Toán. Những học sinh xuất sắc nhận được các suất học bổng này sẽ có cơ hội học tập miễn phí tại Nga – một phần thưởng xứng đáng cho nỗ lực học tập vượt trội.

Hợp tác học thuật – cầu nối văn hóa
Trong khuôn khổ chuyến công tác lần này, đoàn đại biểu từ nhiều trường đại học Nga đã có dịp gặp gỡ và làm việc với đại diện của các trường đại học, trường chuyên và các đơn vị giáo dục tại Việt Nam. Trong số đó có thể kể đến Đại học Tổng hợp Quốc gia Bách khoa Povolzhskiy, Đại học Giao thông Vận tải Viễn Đông, và Đại học Bách khoa Quốc gia Nam Nga M.L. Platov – những đơn vị đi đầu trong đào tạo kỹ thuật và khoa học ứng dụng.
Nhiều cuộc đối thoại đã được tổ chức để thảo luận về khả năng hợp tác lâu dài trong các lĩnh vực như trao đổi sinh viên, nghiên cứu khoa học, tổ chức hội nghị, hội thảo chuyên đề, và các chương trình học ngắn hạn. Đây là những yếu tố quan trọng giúp sinh viên Việt Nam được tiếp cận phương pháp giáo dục tiên tiến, đồng thời mở rộng tầm nhìn học thuật và văn hóa trong môi trường đa quốc gia.
Tầm quan trọng của tiếng Nga trong thời đại hội nhập
Một điểm đáng chú ý là bên cạnh các chuyên ngành kỹ thuật, kinh tế hay xã hội học, tiếng Nga tiếp tục được đặt trọng tâm trong đào tạo đối với sinh viên quốc tế. Nhiều trường đại học Nga hiện đang triển khai các chương trình dành riêng cho sinh viên nước ngoài học tiếng Nga như ngôn ngữ thứ hai, nhằm giúp họ thích nghi với môi trường sống và học tập bản địa.
Chẳng hạn, bà Polukhina Anna Nikolaevna – Giám đốc Trung tâm các chương trình giáo dục quốc tế thuộc Đại học Tổng hợp Quốc gia Công nghệ Povolzhskiy – cho biết họ đang xúc tiến ký kết hợp tác với Đại học Quốc gia Hà Nội về đào tạo ngành du lịch kết hợp với tiếng Nga. Theo đó, sinh viên Việt Nam có thể du học tại Nga theo hình thức trao đổi, hoặc học chuyên sâu cả hai lĩnh vực này tại các cơ sở của Nga.