Khi chiếc máy bay hạ cánh xuống Moscow, tôi không khỏi ngỡ ngàng trước một đất nước lạ lẫm. Nước Nga mênh mông, lạnh lẽo và đầy thách thức, không chỉ về mặt địa lý, mà còn về sự khác biệt về văn hóa, ngôn ngữ và những khó khăn trong việc thích nghi. Nhưng nếu có thể vượt qua, du học Nga sẽ mở ra một cánh cửa lớn, giúp ta trưởng thành và hiểu rõ hơn về thế giới. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, cuộc sống du học sinh Việt Nam tại Nga không chỉ bị thử thách bởi sự khác biệt văn hóa, mà còn phải đối mặt với những biến động chính trị và kinh tế chưa từng có.
Khó khăn của du học sinh giữa bão táp thời cuộc
Chuyến đi du học Nga của tôi không phải lúc nào cũng dễ dàng. Khi tôi đến Nga vào năm 2021, đại dịch Covid-19 đã tạo ra vô vàn khó khăn. Các lớp học trực tuyến, sự khép kín của đất nước và những biện pháp phòng chống dịch nghiêm ngặt khiến cho tôi không thể kết nối với bạn bè và giáo viên như mong đợi. Nhưng không chỉ có đại dịch, khi tình hình chính trị giữa Nga và Ukraine leo thang, cuộc sống của du học sinh Việt Nam tại Nga càng trở nên khó khăn hơn.
Nguyễn Chí Thành, một du học sinh đang theo học tại Trường Đại học Sư phạm Quốc gia Moscow, chia sẻ: “Khó khăn lớn nhất của chúng tôi bây giờ không chỉ là sự thay đổi trong sinh hoạt hàng ngày, mà còn là việc chính phủ Việt Nam gặp khó khăn trong việc cấp học bổng chính phủ cho sinh viên do các ngân hàng Nga bị ngắt kết nối khỏi hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT.” Việc này không chỉ làm ảnh hưởng đến đời sống tài chính của các du học sinh, mà còn khiến tâm lý của nhiều bạn trở nên lo lắng và căng thẳng.
Thành cho biết thêm: “Gia đình, bạn bè và thầy cô ở Việt Nam thường xuyên gọi điện hỏi thăm và gợi ý tôi nên về nhà. Đối với chúng tôi, điều này rất khó khăn. Chúng tôi chỉ có thể cố gắng bình tĩnh và tập trung vào việc học.”
Thích nghi với cuộc sống ở Nga giữa biến động
Đặng Thúy Hường, một sinh viên năm 3 tại Trường Đại học Sư phạm Moscow, cho biết cô cũng gặp không ít khó khăn khi các thương hiệu quốc tế như McDonald’s, Starbucks hay Coca-Cola rút khỏi thị trường Nga. “Điều này khiến cuộc sống của tôi bỗng nhiên thiếu đi những điều quen thuộc. Tôi phải điều chỉnh lại rất nhiều thói quen, từ việc ăn uống cho đến việc sử dụng dịch vụ hàng ngày,” cô chia sẻ.
Không chỉ có vậy, việc truy cập vào các trang mạng xã hội phổ biến như Facebook, Instagram hay TikTok đã trở nên khó khăn hơn, khi các dịch vụ này bị hạn chế. Thêm vào đó, hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT bị gián đoạn, khiến việc gửi tiền và giao dịch quốc tế trở nên không thể thực hiện được như trước. “Mọi thứ trở nên chậm chạp và bất tiện. Nhưng tôi nghĩ, dù khó khăn thế nào, tôi cũng phải học cách làm quen với sự thay đổi này,” Hường nói thêm.
Tuy nhiên, đối với Hường, khó khăn nhất là sự lo lắng từ gia đình. “Mẹ tôi luôn gọi điện hỏi thăm tình hình và lo lắng về sức khỏe của tôi. Tôi phải cố gắng giữ cho tâm lý mình bình tĩnh, để gia đình cũng yên tâm hơn.”
Hy vọng về một tương lai tươi sáng
Mặc dù cuộc sống du học sinh tại Nga hiện nay gặp nhiều khó khăn, nhưng đối với các bạn trẻ như Thành và Hường, khó khăn đó không làm nhụt chí, mà càng khiến họ thêm quyết tâm và trưởng thành. Nhìn lại, Thành tâm sự: “Khi mới sang Nga, tôi gặp rất nhiều khó khăn về ngôn ngữ và những thói quen sinh hoạt khác biệt. Nhưng giờ đây, tôi đã có thể hòa nhập và yêu thích cuộc sống tại đây.”
Dù vậy, Thành và Hường đều chia sẻ một suy nghĩ chung rằng việc học vẫn là ưu tiên hàng đầu. “Chúng tôi sang Nga không chỉ để trải nghiệm văn hóa, mà còn là để học hỏi và trưởng thành. Bất chấp những khó khăn, tôi vẫn luôn giữ trong mình một tinh thần lạc quan và hy vọng vào một tương lai sáng lạn sau khi ra trường.”
Với những học bổng Nga, đặc biệt là các học bổng hiệp định và học bổng nhà nước, nhiều sinh viên Việt Nam vẫn tiếp tục lựa chọn du học tại đất nước này, mặc dù phải đối mặt với rất nhiều thử thách. Chính phủ Việt Nam, các tổ chức giáo dục và cả cộng đồng du học sinh luôn cố gắng hỗ trợ lẫn nhau để vượt qua giai đoạn khó khăn này.