Mùa thu ở Nga không có hoa sữa, không lác đác cơn mưa bụi như ở Hà Nội. Nhưng nó có một thứ rất riêng – thứ ánh vàng của lá, thứ ánh sáng khiến trái tim chậm lại, và cũng khiến cho những người con xa quê chợt thấy lòng mình như có ai vừa gõ nhẹ. Du học Nga vào mùa thu là một trải nghiệm khó quên – không chỉ vì cảnh sắc tuyệt đẹp, mà còn vì nỗi nhớ, vì sự cô đơn, và cả những kỷ niệm không thể lặp lại.
Mùa thu vàng – “đặc sản” của xứ sở bạch dương
Nhắc đến nước Nga, người ta hay nhớ đến vodka, tuyết trắng, cây bạch dương, và những trường đại học Nga cổ kính. Nhưng với nhiều du học sinh Việt Nam tại Nga, một “đặc sản” làm nên bản sắc nước này lại chính là mùa thu vàng. Mùa thu ấy như món quà trời ban, nơi bất kỳ góc phố, con đường nào cũng rực lên ánh vàng rọi thẳng vào ký ức.
Tên gọi “mùa thu vàng” xuất phát từ bức tranh nổi tiếng của danh họa Isaac Levitan, nhưng với những người trẻ đang học tập xa quê, đó không chỉ là nghệ thuật – mà là cảm xúc. Trần Mai Anh, sinh viên năm hai tại Trường đại học Điện ảnh và Truyền hình Saint Petersburg chia sẻ: “Con đường từ nhà đến trường vốn rất bình thường, giờ chỉ cần giơ máy lên là có ngay một bức ảnh như tranh vẽ. Du học Nga vào mùa thu đúng là không lo thiếu ảnh ‘sống ảo’.”
Không ít bạn trẻ nhận học bổng chính phủ, học bổng hiệp định, hay học bổng nhà nước sang Nga du học từ những ngày đầu thu. Cái lạnh chỉ mới kịp chớm, nhưng đã đủ để sắc thu len vào tim. Những bạn như Nguyễn Duy Phong hay Ngô Thị Kim Cúc – sinh viên Trường đại học Điện ảnh quốc gia Nga – tận hưởng từng ngày trong ánh vàng chói lọi ấy bằng cách dạo phố, chụp ảnh, và ghi lại những khoảnh khắc thanh xuân ở nơi xa lạ mà rất đỗi thân thương.
Mỗi mùa thu là một kỷ niệm
Mỗi du học sinh tại Nga lại có một câu chuyện riêng với mùa thu vàng. Có người gọi đó là mùa của máy ảnh, có người xem là mùa để mặc đẹp, đi dạo. Nhưng cũng có người, như Đặng Thành Nhân – sinh viên Trường đại học Sư phạm quốc gia Herzen – xem đó là khởi đầu của một tình yêu.
“Mình và bạn gái gặp nhau vào một chuyến đi chụp ảnh mùa thu cách đây hai năm. Từ lần ấy, mỗi mùa lá vàng rơi là chúng mình lại đi cùng nhau, cùng ôn lại kỷ niệm xưa”, Nhân kể. Những kỷ niệm đẹp ấy đôi khi chỉ đơn giản là cùng nhặt lá làm vòng đội đầu, cùng uống cà phê nóng giữa phố xá se lạnh, hay cùng xem hoàng hôn rụng xuống qua tán lá phong vàng rực.
Bùi Hữu Đăng – sinh viên Trường đại học Bách khoa mang tên Peter Đại Đế – cũng chia sẻ: “Mình không nhớ nổi từng khoảnh khắc, nhưng chắc chắn ngày nào trong mùa thu cũng để lại trong mình điều gì đó rất riêng. Có thể là ánh sáng buổi chiều, là một bài nhạc cũ, hay chỉ là tiếng bước chân trên lá khô cũng khiến lòng bồi hồi.”
Cảnh đẹp nhưng lòng không thôi trống vắng
Nhưng không phải mùa thu nào cũng chỉ toàn hoa mộng. Với du học sinh Việt, đặc biệt là những bạn lần đầu ra nước ngoài, mùa thu cũng là mùa của nỗi nhớ. Thời tiết chuyển giao, bầu trời xám xịt, những tán lá rơi lả tả – tất cả như gợi về một miền ký ức quê hương không chạm tay tới được.
“Trời trở lạnh rồi, sắp sang đông, mình nhớ nhà lắm,” – đó là lời của Đoàn Thị Tuyết, sinh viên năm hai Trường đại học Truyền hình Nga. “Nhưng mỗi khi ra đường, nhìn những hàng cây vàng rực rỡ là lại thấy lòng nhẹ hơn. Tự an ủi rằng, nếu không đi du học Nga thì chắc gì mình đã có cơ hội được thấy mùa thu như thế này.”
Trong những lúc lặng thinh ấy, tiếng Nga – ngôn ngữ đôi khi còn khó khăn với các bạn mới sang – lại như một rào cản khiến nỗi cô đơn thêm sâu. Nhưng chính điều đó cũng khiến các bạn trưởng thành nhanh hơn, biết quan tâm nhau hơn, và gắn bó như một gia đình nhỏ giữa đất khách quê người.
Mùa thu vàng – sắc màu của trưởng thành
Có lẽ không mùa nào giống mùa nào. Và mỗi người, mỗi thế hệ du học sinh nhận học bổng Nga, sẽ lại viết tiếp những câu chuyện của riêng mình dưới tán lá vàng xứ bạch dương. Có thể là tình yêu đầu đời, là tình bạn khắc cốt ghi tâm, hay chỉ là một chiều thở dài khi nhớ nhà quá mức.
Mùa thu ấy không chỉ đẹp. Nó là nơi ký ức lưu dấu. Là khi những người trẻ đang học cách yêu một đất nước không phải nơi mình sinh ra, nhưng lại mang đến cho họ cơ hội học tập, trải nghiệm, và trưởng thành.
Có thể ở Việt Nam, mùa thu chỉ lướt qua vài tuần. Nhưng ở Nga, mùa thu kéo dài đủ lâu để người ta sống chậm, nghĩ sâu và nhớ thật nhiều. Nhớ nhà. Nhớ quê. Và cũng để thêm yêu nơi đã đón mình bằng những hàng cây vàng rực ấy.