Trong bối cảnh toàn cầu hóa và đổi mới giáo dục sâu rộng, việc nâng cao chất lượng đào tạo giáo viên là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, mang tính chiến lược của ngành giáo dục Việt Nam. Chính vì thế, các chương trình hợp tác quốc tế, đặc biệt với những trường đại học Nga danh tiếng như Đại học Tổng hợp Quốc gia Moskva (MGU), đang trở thành những hướng đi quan trọng và thiết thực. Một trong những dấu mốc đáng chú ý là thỏa thuận hợp tác giữa Trường Đại học Giáo dục – Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) và Khoa Giáo dục Sư phạm, MGU, nhằm nghiên cứu và phát triển công nghệ đào tạo giáo viên đáp ứng yêu cầu của thế kỷ 21.
Kết nối từ chiến lược quốc gia đến hợp tác học thuật
Tháng 5/2013, trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức của đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đến Liên bang Nga, thỏa thuận hợp tác giữa Giám đốc ĐHQGHN Phùng Xuân Nhạ và Giám đốc MGU – Viện sĩ Viktor A. Sadovnichiy đã được ký kết dưới sự chứng kiến của Thủ tướng hai nước. Thỏa thuận này là một phần trong nỗ lực thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, cũng như các chiến lược phát triển nhân lực quốc gia giai đoạn 2011–2020.
Từ ngày 25/10 đến ngày 01/11/2014, đoàn công tác của Trường Đại học Giáo dục – ĐHQGHN chính thức ký kết chương trình hợp tác với Khoa Giáo dục Sư phạm, MGU. Mục tiêu là xây dựng các nhóm nghiên cứu chung, cùng phát triển mô hình đào tạo giáo viên mới, hiện đại, phù hợp với yêu cầu hội nhập quốc tế.
MGU: Biểu tượng giáo dục của nước Nga
Được thành lập từ năm 1755, MGU là một trong những đại học lâu đời và danh tiếng nhất của Liên bang Nga. Không chỉ nổi bật với quy mô lớn – hơn 35.000 sinh viên, 5.000 cán bộ giảng dạy, trong đó có 7 nhà khoa học đạt giải Nobel – MGU còn là nơi đào tạo hàng nghìn chuyên gia cho hơn 150 quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Đây cũng là nơi tiên phong trong nghiên cứu cơ bản và giữ vị trí hàng đầu trong hệ thống trường đại học Nga nói riêng và châu Âu nói chung.
Thư viện đồ sộ của MGU, với hơn 10 triệu đầu sách (trong đó có 400.000 cuốn quý hiếm từ thế kỷ XI), là minh chứng sống động cho sức mạnh tri thức và truyền thống học thuật lâu đời của nhà trường.
Mô hình đào tạo giáo viên mới: Nền tảng từ hợp tác MGU – ĐHQGHN
Theo TS. Tôn Quang Cường – Chủ nhiệm Khoa Sư phạm, Trường Đại học Giáo dục (ĐHQGHN), mô hình đào tạo của Khoa Giáo dục Sư phạm MGU có nhiều điểm tương đồng với định hướng phát triển tại Việt Nam, đặc biệt trong việc nâng cao chuẩn nghề nghiệp và năng lực sư phạm cho giảng viên và giáo viên. Dự án hợp tác tập trung vào những nhiệm vụ then chốt:
- Xây dựng bản đồ năng lực và hệ thống chuẩn nghề nghiệp cho giáo viên, tiệm cận với thông lệ quốc tế.
- Thiết kế mô hình đào tạo giáo viên theo năng lực, chú trọng khả năng thích ứng, kỹ năng nghề nghiệp và chuyên môn trong bối cảnh toàn cầu hóa.
- Chuyển giao công nghệ đào tạo, bao gồm phương pháp dạy học tiên tiến, công nghệ hỗ trợ giảng dạy, và mô hình đánh giá, sát hạch giáo viên.
- Xây dựng Trung tâm Nghiên cứu Sư phạm và Phát triển nghề nghiệp theo mô hình “Trung tâm xuất sắc” – Center of Excellence (COE).
Hợp tác này không chỉ dừng lại ở nghiên cứu và phát triển chương trình đào tạo, mà còn bao gồm hoạt động thực tiễn như tập huấn, tổ chức hội thảo quốc tế, và các dự án khảo sát năng lực giáo viên tại Việt Nam.
Du học Nga: Một lựa chọn bền vững cho ngành sư phạm Việt Nam
Trong bối cảnh ngày càng nhiều sinh viên Việt Nam quan tâm đến du học Nga, đặc biệt qua các chương trình học bổng nhà nước, học bổng hiệp định và học bổng chính phủ, MGU là điểm đến hấp dẫn nhờ chất lượng đào tạo cao và mối quan hệ đối tác chiến lược với nhiều đơn vị giáo dục tại Việt Nam.
Hợp tác giữa Trường Đại học Giáo dục – ĐHQGHN và MGU có thể mở ra thêm các cơ hội trao đổi học thuật, thực tập sư phạm và học bổng Nga cho sinh viên và giảng viên Việt Nam. Bên cạnh việc đào tạo bằng tiếng Nga, nhiều chương trình quốc tế tại MGU đang dần chuyển sang tiếng Anh, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho sinh viên quốc tế.
Hướng tới một hệ sinh thái giáo dục tiên tiến và hội nhập
Được định hướng là một trung tâm hàng đầu trong lĩnh vực đào tạo giáo viên chất lượng cao, Trường Đại học Giáo dục – ĐHQGHN luôn chú trọng đổi mới nội dung, phương pháp và công nghệ đào tạo. Hợp tác với những cơ sở hàng đầu như MGU không chỉ giúp nhà trường phát triển đội ngũ giảng viên, xây dựng chương trình đào tạo chuẩn quốc tế, mà còn góp phần khẳng định vị thế của giáo dục Việt Nam trên bản đồ tri thức toàn cầu.
Cuộc gặp giữa đại diện Trường Đại học Giáo dục và ông Artem Stepanenko – Giám đốc Trung tâm CICED (trực thuộc Chính phủ Nga) cũng mở ra triển vọng hợp tác sâu hơn trong lĩnh vực Đo lường và Đánh giá giáo dục – một lĩnh vực mà nước Nga có thế mạnh nổi bật.
Trong một thế giới mà giáo dục là chìa khóa của phát triển bền vững, sự kết nối học thuật giữa Việt Nam và Liên bang Nga, điển hình là mối quan hệ giữa Trường Đại học Giáo dục và MGU, không chỉ là sự giao thoa tri thức, mà còn là nền tảng để nuôi dưỡng thế hệ nhà giáo toàn cầu – năng động, sáng tạo và có năng lực thích ứng với mọi biến đổi của thời đại.